به گزارش علم خوان، این تحقیق که با همکاری پژوهشگران انستیتو کانسر دانشگاه علوم پزشکی تهران و پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی ایران و کلینیک کلیولند در آمریکا انجام شده و  با عنوان «کیفیت مراقبت از سرطان روده بزرگ و راست‌روده در یک کشور در حال توسعه: بینش‌هایی از مقایسه بیمارستان‌های آموزشی و غیرآموزشی در ایران» درژورنال PLOS ONE منتشر شده است.

این پژوهشگران ۶۶۸ بیمار مبتلا به سرطان روده بزرگ و راست‌روده هنوز انتشارنیافته (غیرمتاستاتیک) در مراحل یک تا سه را که بین سال‌های 2013 تا 2015 تحت درمان قرار گرفته بودند، وارد این بررسی کردند.

در میان این بیماران، ۴۰۴ بیمار (۶۰ درصد) در «مراکز آموزشی سرطان» (TCCs) جراحی شده بودند، در حالی که بقیه در مراکز غیرآموزشی و غیراختصاصی  برای سرطان  دارای شمار بیماران زیاد (NTNC) درمان شده بودند.

پژوهشگران پس از تعدیل عوامل مخدوش‌کننده (مانند مرحله تومور، مشخصات جمعیت‌شناختی بیمار، پایبندی به راهنماهای بالینی) دریافتند که نتایج میزان بقا برای بیمارانی که مراکز غیرآموزشی و غیراختصاصی برای سرطان عمل جراحی شده‌اند، در مقایسه با بیماران درمان‌شده در بیمارستان‌های آموزشی اختصاصی سرطان طور قابل توجهی بدتر است :در این مقایسه، «نسبت خطر» (Hazard Ratio) برای سرطان روده بزرگ 1.97 و برای سرطان راست‌روده 1.54 بود.

این پژوهشگران همچنین با استفاده از یک روش استنتاج علی  (تخمین حداکثر احتمال هدفمند یا TMLE)  در مقایسه مراکز غیرآموزشی غیراختصاصی برای سرطان و مراکز آموزشی سرطان «ریسک نسبی » (RR) را برای سرطان روده بزرگ 1.48 و برای سرطان راست‌روده 1.39 تخمین زدند.

به طور کلی، بیمارانی که در بیمارستان‌های غیرآموزشی تحت درمان قرار گرفته بودند، در مقایسه با بیماران مراکز آموزشی، با حدود ۴۲ درصد خطر مرگ و میر بالاتر روبرو بودند.

فراتر از نوع بیمارستان، عوامل خاص دیگری نیز به شدت با پیامدهای بدتر بالینی مرتبط بودند:

- بیماری مرحله سه در برابر بیماری مرحله یک/دو خطر مرگ و میر بسیار بالاتری داشت.

حاشیه‌های جراحی مثبت (درگیر) (یعنی تومور باقیمانده در لبه محل برش جراحی) خطر مرگ و میر را بیش از دو برابر افزایش داد

عدم رعایت راهنماهای` شیمی‌درمانی کمکی در بیماران واجد شرایط نیز با بقای بدتر مرتبط بود.

 جالب توجه است که در میان عوامل جمعیت‌شناختی، زندگی در مناطق حومه شهر (در مقایسه با مناطق روستایی) با پیامدهای بدتری از بقا همراه بود.

با این حال، از لحاظ مرگ و میر کوتاه مدت (30، 60، 90 روز پس از جراحی) هیچ تفاوت آماری معنی‌داری بین انواع بیمارستان‌ها وجود نداشت.

این نخستین بررسی در منطقه مدیترانه شرقی است که به طور سیستماتیک پیامدهای بقای سرطان روده بزرگ و راست‌روده را بین مراکز آموزشی تخصصی سرطان و بیمارستان‌های بزرگ غیرآموزشی در یک کشور در حال توسعه مقایسه می‌کند.

این پژوهشگران می‌گویند یافته‌هایشان فرصت ارزشمندی را برای سیاست‌گذاران و مسئولان سلامت فراهم می‌کند تا از چارچوب‌های آموزشی و علمی ایجاد شده در مراکز أموزشی سرطان استفاده کنند و پیشنهاد می‌کنند با پشتیبانی از مراکز سرطان غیرآموزشی و اختصاص منابع به آنها ممکن است بتوان کیفیت کلی را در آنها بهبود بخشید.

این پژوهشگران در پایان توصیه می‌کنند:‌‌‌«دامنه این پروژه را گسترش یابد و سایر بیمارستان‌های با شمار بالای بیماران در استان‌های مختلف ایران یا حتی در منطقه مدیترانه شرقی را نیز در بر بگیرد تا تصویر دقیق‌تری از کیفیت مراقبت از سرطان روده بزرگ و راست‌روده در این منطقه به دست آید.»

منبع خبر: https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0326796