به گزارش واحد علم خوان دانشگاه علوم پزشکی تهران، این کارآزمایی بالینی چندمرکزی که بوسیله پژوهشگران دانشگاه‌های علوم‌پزشکی تهران، ایران، أصفهان، گیلان و دانشگاه کالگاری کانادا، انستیتو کارولینسکای سوئد و دانشگاه جانز هاپکینز نشان داد که پوشیدن جوراب‌های فشاری نمی‌تواند به طور قابل‌توجهی از دوره‌های مکرر «سنکوپ وازو-واگال» پیشگیری کند، هر چند استفاده از آنها می‌تواند فوایدی داشته باشد.

سنکوپ وازو-واگال که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان دچار می‌کند، اغلب در اثر استرس، کم‌آبی یا ایستادن برای مدت طولانی ایجاد می‌شود، با افت ناگهانی ضربان قلب و فشار خون همراه است و منجر به از دست دادن موقت هوشیاری می‌شود. اگرچه این عارضه معمولاً خطرناک نیست، اما دوره‌های مکرر آن می‌تواند زندگی روزمره را مختل کند و خطر آسیب دیدن را افزایش دهد.

 درمان‌های فعلی برای این عارضه محدود هستند و عمدتاً بر تغییرات سبک زندگی مانند مصرف مایعات کافی و اجتناب از عوامل محرک متکی هستند.

این پژوهشگران یک کارآزمایی تصادفی چند مرکزی با گروه کنترل درمان ساختگی انجام دادند که شامل ۲۶۶ بزرگسال ۱۸ تا ۶۵ ساله بود که حداقل دو دوره غش کردن را در سال گذشته تجربه کرده بودند. شرکت‌کنندگان به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند: یا جوراب‌های فشاری فعال با فشار ۲۵ تا ۳۰ میلی‌متر جیوه یا گونه ساختگی با حداقل فشار (۱۰ میلی‌متر جیوه یا کمتر)، هر دو به طول ران و از نظر ظاهری یکسان. همه افراد آموزش استاندارد در مورد کنترل این بیماری را بدون هیچ گونه داروی پیشگیرانه دریافت کردند.

در طول یک پیگیری ۱۲ ماهه، غش کردن در ۲۹.۱ درصد از افراد گروه فعال در مقایسه با ۳۴.۸ درصد در گروه ساختگی عود کرد - تفاوتی که از نظر آماری معنی‌دار نبود. زمان اولین عود نیز هیچ بهبود معناداری را نشان نداد، با نسبت خطر ۰.۸۱ که نشان‌دهنده مزیت کمی است.

پایبندی به درمان چالش برانگیز بود، به طوری که حدود ۳۷ درصد در گروه فعال و ۳۵ درصد در گروه ساختگی استفاده از آن را زود قطع کردند. با این حال، این مطالعه نشان داد که تعداد کمتری از موارد غش کردن به طور خاص در حالی که شرکت‌کنندگان جوراب می‌پوشیدند (۳۲.۷ درصد در مقابل ۴۵.۱ درصد) رخ داده است، که نشان‌دهنده ارزش بالقوه کوتاه‌مدت جوراب‌های فشاری در موقعیت‌های پرخطر است.

این یافته‌ها که در ژورنال انجمن قلب و عروق آمریکا منتشر شده است، از تجویز معمول جوراب‌های فشاری بالای ران برای جلوگیری از عود کردن سنکوپ وازو-واگال پشتیبانی نمی‌کند. در عین حال، جوراب‌های فشاری ممکن است گزینه‌ای برای بیماران برای افزودن به اقدامات سبک زندگی باشد. این پژوهشگران توصیه می‌کنند در مطالعات آینده، گزینه‌های فشارنده گسترده‌تر مانند آنهایی که شکم و لگن را هدف قرار می‌دهند، برای مقابله با تجمع وریدی - که عامل کلیدی در این حملات غش است - بررسی شوند.

این کارآزمایی نیاز مداوم به درمان‌های مؤثر و آسان برای سنکوپ وازوواگال را برجسته می‌کند که با منجر شدن به افتادن، اضطراب و کاهش کیفیت زندگی، بر سلامت قلب و عروق تأثیر می‌گذارد. کارشناسان تأکید می‌کنند که گرچه لباس‌های فشارنده در این مورد تاثیر تعیین‌کننده‌ای نداشتند، اما عادات ساده‌ای مانند ضربدری کردن پاها یا سفت کردن عضلات در هنگام بروز علائم هشدار دهنده حمله غش همچنان اقدامات خط اول هستند.