به گزارش واحد علم خوان دانشگاه علوم پزشکی تهران، این تحقیق نشان می‌دهد که افزایش میزان «شاخص آتروژنیک پلاسما» (AIP) ممکن است خطر مشکلات حافظه و تفکر را در این گروه افزایش دهد و بر نیاز به نظارت هدفمند در مراقبت‌های قلبی عروقی تأکید می‌کند.

داده‌های این تجزیه و تحلیل مقطعی که نتایج آن در ژورنال  BMC Geriatric منتشر شده است، از برنامه سلامت سالمندان بوشهر، یک مطالعه کوهورت بزرگ در جنوب ایران، گرفته شده است.  پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه علوم پزشکی بوشهر داده‌های 2373 شرکت‌کننده بالای 60 سال را بررسی کردند که تقریباً نیمی از آنها زن بودند.

 AIP که به صورت لگاریتم نسبت تری‌گلیسیرید به کلسترول از نوع لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL-C) محاسبه می‌شود، به عنوان نشانگری برای تصلب شرایین و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی عمل می‌کند. این پژوهشگران شرکت‌کنندگان را بر حسب AIP به گروه‌های کم‌خطر (زیر 0.11)، متوسط ​​(0.11-0.21) و پرخطر (بالای 0.21) طبقه‌بندی کردند. عملکرد شناختی با استفاده از ابزارهای معتبر مانند آزمون روانی کلامی طبقه‌بندی‌شده و Mini-Cog ارزیابی شد، در حالی که عواملی مانند سن، جنس، شاخص توده بدنی، سیگار کشیدن، فعالیت بدنی، افسردگی و مصرف دارو در تجزیه و تحلیل در نظر گرفته شدند.

نتایج نشان داد که حدود ۶۰ درصد از شرکت‌کنندگان دچار اختلال شناختی هستند. به طور کلی، میزان AIP ارتباط معنی‌داری با زوال شناختی در کل گروه نشان نداد. با این حال، در میان کسانی که از استاتین‌ها - داروهای رایج مانند آتورواستاتین برای کنترل کلسترول بالا - استفاده می‌کردند، AIP بالا پس از تعدیل عوامل مخدوش‌کننده، با افزایش ۴۸ درصدی احتمال اختلال شناختی مرتبط بود.

این  پژوهشگران خاطرنشان کردند که AIP بالا ممکن است منعکس‌کننده مشکلات زمینه‌ای مانند بیماری عروق کوچک در مغز باشد که می‌تواند مشکلات شناختی را تشدید کند. البته این ارتباط فقط در مصرف‌کنندگان استاتین قابل توجه بود و این نشان‌دهنده تعاملات احتمالی بین کنترل چربی و سلامت مغز است. آنها به محدودیت‌های این تحقیق از جمله طراحی مقطعی که نمی‌تواند علیت را اثبات کند، سوگیری احتمالی انتخاب در نمونه جامعه و نیاز به پیگیری طولانی‌مدت برای تأیید یافته‌ها نیز اذعان کردن.

کارشناسان می‌گویند این نتایج می‌تواند به یافتن رویکردهای شخصی‌سازی‌شده برای جلوگیری از زوال شناختی، که با افزایش سن جمعیت، نگرانی فزاینده‌ای است، یاری برساند. با توجه به اینکه اختلالات شناختی مانند زوال عقل میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان مبتلا می‌کند، درک ارتباط اختلال شناختی با خطرات قابل اصلاح مانند چربی خون می‌تواند به مداخلات بهتر، به‌ویژه در مناطقی مانند خاورمیانه که بیماری‌های قلبی عروقی در آن شایع است، منجر شود.

این پژوهشگران خواستار تحقیقات آینده با ردیابی گسترده برای بررسی مکانیسم‌ها و اینکه آیا تنظیم داروهای کاهنده چربی خون می‌تواند این خطرات را کاهش دهد، شدند.