به گزارش علم خوان، به همین دلیل پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی تهران به بررسی این موضوع پرداختند که آیا داروها - به ویژه آگونیست‌های گیرنده «پپتید شبه‌گلوکاگونی- یک» ((GLP-1 مهار یا جلوگیری افزایش وزن پس از جراحی کمک کنند یا خیر.

این پژوهشگران در یک بررسی سیستماتیک و فراتحلیل مطالعات در این زمینه را تا دسامبر  2024 گردآوری کردند. آنها ۲۷ مطالعه اصلی را شناسایی کردند و از این تعداد ۱۰ مطالعه (در مجموع شامل ۷۶۹ شرکت‌کننده که 392 نفر آنها با آگونیست‌های گیرنده GLP-1 درمان شده بودند) در متاآنالیز گنجانده شدند.

میانگین سنی شرکت‌کنندگان تقریباً 44 سال بود و حدود 30 درصد مرد بودند.  درمان با آگونیست‌های گیرندهGLP-1  بین 1.5 تا 86.7 ماه پس از جراحی آغاز شده و مدت زمان آن بین 4 تا 12 ماه بود.

نتایج نشان داد که گروه آگونیست‌های گیرندهGLP-1  به طور قابل توجهی وزن بیشتری نسبت به دارونما از دست داده است. حتی در درمان‌های کوتاه‌مدت تا ۶ ماه، آگونیست‌های گیرنده GLP-1 عملکرد بهتری نسبت به دارونما داشت.

 شایع‌ترین عوارض جانبی، عوارض گوارشی بودند؛ حالت تهوع در بین مصرف‌کنندگان آگونیست‌های گیرنده GLP-1 به طور قابل توجهی بیشتر از گروه‌های دارونما بود. اما در کل، درمان‌ها از نظر تحمل‌پذیری قابل قبول ارزیابی شدند.

این تجزیه و تحلیل تأیید می‌کند که آگونیست‌های گیرنده GLP-1 گزینه مؤثری برای بیمارانی هستند که پس از جراحی چاقی دوباره وزن خود را از دست می‌دهند. آنها می‌توانند در مقایسه با عدم درمان دارویی اضافی، وزن را به طور معناداری کاهش دهند.

شروع درمان با آگونیست‌های گیرنده GLP-1 کمی پس از جراحی ممکن است به جلوگیری از بازگشت وزن کمک کند. به عبارت دیگر، مداخله زودهنگام امیدوارکننده به نظر می‌رسد.

نیاز به داده‌های بلندمدت در حالی که نتایج فعلی امیدوارکننده هستند، بسیاری از مطالعات کوتاه‌مدت هستند. هنوز در مورد اثربخشی بلندمدت، پایداری کاهش وزن و بهترین پروتکل‌ها (کدام دارو، چه دوزی، برای چه مدت) عدم قطعیت وجود دارد.

این پژوهشگران به محدودیت کار خود هم اشاره می‌کنند، از جمله:

• بسیاری از مطالعات مورد بررسی، پیگیری‌های نسبتاً کوتاهی دارند؛ برای ارزیابی اینکه آیا اثرات ادامه دارند یا خیر، دوره‌های طولانی‌تری مورد نیاز است.

  -  در زمان شروع درمان، مدت زمان دوام آن، نوع خاص آگونیست‌های گیرنده GLP-1 مورد استفاده و ویژگی‌های پایه بیماران، تنوع وجود دارد. این موارد، مقایسه و تعمیم را دشوارتر می‌کند.

آنها همچنین تاکید می‌کنند که عوارض جانبی، اگرچه عمدتاً خفیف هستند، اما نیاز به نظارت مداوم دارند، به خصوص در جمعیت‌هایی که ممکن است آسیب‌پذیرتر باشند.هزینه، دسترسی و پوشش بیمه نیز مسائل عملی هستند که ممکن است پذیرش را محدود کنند.

این متاآنالیز جدید شواهد خوبی ارائه می‌دهد که آگونیست‌های گیرنده GLP-1 می‌توانند به بازگشت وزن پس از جراحی چاقی کمک کنند و یک مکمل بالقوه قدرتمند در مراقبت از چاقی پس از جراحی ارائه می‌دهند. شروع درمان در مراحل اولیه و تحقیقات بیشتر در مورد نتایج بلندمدت و بهترین پروتکل‌ها، گام‌های کلیدی بعدی هستند.

منبع خبر:  https://link.springer.com/article/10.1007/s40519-025-01770-z#:~:text=Conclusion,protocols%20for%20this%20patient%20population.