به گزارش علم خوان، این مطالعه که بوسیله پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکاران پژوهشگران دانشگاه مینه‌سوتای آمریکا انجام شده است ارتباط قوی بین «شاخص کاردیومتابولیک» (CMI) و  MASLD  را نشان می‌دهد که به طور بالقوه راه را برای غربالگری بهتر در جمعیت‌های در معرض خطر هموار می‌کند.

این پژوهشگران پایگاه‌های داده اصلی - از جمله PubMed، Scopus، Embase و Web of Science را تا ژانویه 2025 جستجو کردند تا مطالعاتی را پیدا کنند که رابطه بین CMI و MASLD  را در بزرگسالان ارزیابی کرده باشند.

 این پژوهشگران 10 مطالعه شامل 51037 شرکت‌کننده از چندین کشور (چین، آمریکا، ترکیه، ژاپن) را وارد فراتحلیل‌شان کردند.

آنها میانگین تفاوت‌های استاندارد شده (SMD) را در CMI بین افراد با و بدون MASLD تجمیع کردند و همچنین «نسبت‌ شانس‌ها» (OR)  را که نشان دهنده خطر MASLD به ازای افزایش «انحراف معیار» (SD) در CMI بود، تجزیه و تحلیل کردند. دقت پیش‌بینی CMI از طریق «مساحت زیر منحنی» مشخصه عملکرد گیرنده (AUC) ارزیابی شد.

یافته‌ها نشان داد که افراد دچار کبد چرب مرتبط با اختلال متابولیک شاخص کاردیومتابولیک به طور قابل‌توجه بالاتری نسبت به افراد غیر مبتلا به این بیماری دارند.

افرادی که در بالاتری چارک شاخص کاردیومتابولیک قرار داشتند، در مقایسه با افرادی که در پایین‌ترین چارک بودند، در معرض خطر بسیار بیشتری خطر کبد چرب داشتند.

 AUCتجمیعی برای CMI که MASLD را پیش‌بینی می‌کرد، 0.81 بود که نشان‌دهنده تمایز «عالی» است.

  MASLD (که قبلاً اغلب بیماری کبد چرب غیرالکلی یا NAFLD نامیده می‌شد) در حال تبدیل شدن به یک «بار سلامت جهانی» است. این بیماری نه تنها با عوارض کبدی (مانند سیروز یا سرطان کبد) بلکه با افزایش خطر بیماری‌های قلبی عروقی نیز مرتبط است.

روش‌های تشخیصی فعلی (بیوپسی کبد، تصویربرداری یا آزمایش‌های غیرتهاجمی) محدودیت‌هایی دارند - هزینه، تهاجمی بودن، دسترسی محدود، وابستگی به اپراتور و غیره.

از آنجا که  شاخص کاردیومتابولیک یا  CMIنسبت کمر به قد (معیاری از چاقی مرکزی) و نسبت تری گلیسیرید/کلسترول اچ‌دی‌ال (نشانگر دیس‌لیپیدمی) را ترکیب می‌کند، به خوبی دو اختلال متابولیک کلیدی را ادغام می‌کند.  این شاخص از تقسیم کردن عدد تری‌گلیسرید بر حسب میلی‌مول بر لیتر بر عدد کلسترول «لیپوپروتئین با تراکم بالا» یا اچ‌دی‌ل (HDL) و ضرب کردن عدد حاصل در نسبت وزن به قد محاسبه می‌شود.

 این پژوهشگران استدلال می‌کنند که CMI بنابراین می‌تواند یک نشانگر عملی و مقیاس‌پذیر برای غربالگری در مراقبت‌های اولیه یا محیط‌های اپیدمیولوژیکی بزرگ باشد.

در صورت اعتبارسنجی بیشتر، پزشکان ممکن است از CMI برای شناسایی افراد در معرض خطر بالای MASLD استفاده کنند و مداخلات سبک زندگی یا درمانی را زودتر آغاز کنند - که به طور بالقوه پیشرفت بیماری را کند می‌کند یا از پیامدهای شدید جلوگیری می‌کند.

البته این پژوهشگران هشدار می‌دهند که اکثر مطالعات مورد بررسی مقطعی یا مورد-شاهدی بودند، که توانایی استنباط اینکه آیا CMI بالا باعث MASLD می‌شود یا صرفاً یک نشانگر است را محدود می‌کند.

نویسندگان همچنین به تنوع قابل توجهی در اندازه‌های اثر I² (بالا در بسیاری از تحلیل‌ها) کردند. تفاوت در روش‌های تشخیصی (برخی از سونوگرافی و برخی دیگر از معیارهای جدیدتر MASLD استفاده کرده بودند) ممکن است در این امر نقش داشته باشد.

همچنین این پژوهشگران می‌گویند بسیاری از مطالعات در جمعیت‌های چینی انجام شده است؛ داده‌های مربوط به گروه‌های قومی متنوع همچنان محدود است. این پژوهشگران خواستار اعتبارسنجی CMI در جمعیت‌های کمتر نمایانده شده (به عنوان مثال، آفریقایی، اسپانیایی، گروه‌های بومی) هستند.

این پژوهشگران نتیجه‌گیری می‌کنند که بهترین آستانه «شاخص کاردیومتابولیک» یا CMI برای پیش‌بینی  «بیماری کبد چرب مرتبط با اختلال عملکرد متابولیک» یا MASLD ممکن است بر اساس جمعیت متفاوت باشد؛ تحقیقات بیشتری برای اصلاح حد آستانه‌ها برای جمعیت‌های مختلف مورد نیاز است.

منبع خبر: https://dmsjournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13098-025-01912-4